UWAGA PACJENCI ONKOLOGICZNI temat dotyczy również Państwa
W dobie Internetu już większość „liznęła” ten temat, ale dla jasności przypomnę króciutko, czym jest owa laktoza. Jest to cukier występujący w mleku jak i w produktach wytwarzanych na bazie mleka. Nietolerancja pojawia się, gdy jelito cienkie nie wytwarza wcale lub za małe ilości, enzymu laktazy. Enzym ten potrafi rozłożyć laktozę na galaktozę i glukozę. U osób z nietolerancją na cukier mleczny, przemieszcza się on przez jelito grube i nie zostaje do końca strawiony, powodując liczne nieprzyjemne objawy: wzdęcia, gazy bóle i bulgotanie w brzuchu. Objawy pojawiają się przeważnie po 30 minutach do 2 godzin od spożycia produktu z laktozą. Ich nasilenie zależy od ilości enzymu laktazy wytwarzanej przez jelito cienkie. Pacjentów dzielimy na 2 grupy. Osoby, które nie mogą spożywać ani grama laktozy oraz osoby, u których dopuszcza się określoną jej ilość do dziennego spożycia.
Dużym wyzwaniem dla osób z nietolerancją laktozy nie jest jej eliminacja z diety, ale jednoczesna profilaktyka niedoborów. Ważne jest, aby znaleźć odpowiedni zamiennik wykluczonych z diety pokarmów. Poniżej przedstawiam kilka wybranych zamienników mleka i produktów na bazie mleka:
- Zamienniki mleka zwierzęcego:
- Mleka roślinne (a raczej napoje roślinne): z miąższu migdałów, orzechów, słonecznika, kaszy jaglanej, ryżu oraz z pestek dyni, soczewicy
- mleko kokosowe
- Zamienniki śmietany:
- Śmietanka kokosowa
- Inne naturalne śmietanki roślinne (migdałowa, ryżowa)
- Zamienniki jogurtów:
- Naturalne jogurty roślinne
- Zamienniki twarogów:
- tofu
- serek z nerkowców
- Zamienniki serów żółtych:
- Wegańskie sery żółte
- Tofu
- Zamienniki masła (do wypieków):
- Pasty z roślin strączkowych
- Masła z orzechów, pestek i nasion
W celu profilaktyki niedoborów wapnia należy pamiętać, aby w diecie znalazły się następujące produkty:
– migdały
– figi
– szpinak
– tofu
– mak niebieski
– orzech
– fermentowane produkty mleczne: jogurty, śmietany, kefiry, maślanki (laktoza w nich zawarta jest już rozłożona do galaktozy i glukozy, dzięki bakteriom fermentującym) – dozwolona ilość do spożycia określana jest indywidualnie, gdyż nie są w 100% pozbawione laktozy
Wapń pełni wiele ważnych funkcji w naszym organizmie, dlatego nie powinno go zabraknąć. Wapń posiada zdolności alkalizujące, ponieważ unieszkodliwia niebezpieczne kwasy.
Wyróżniamy nietolerancję trwałą oraz czasową. Zdarza się, że po leczeniu lub w trakcie chemioterapii rozwija się nietolerancja laktozy. Podczas zażywania takich leków jak: irynotekan, lapatynid czy w chemioterapii wysokodawkowej w przebiegu nowotworów krwi i układu chłonnego także powinniśmy wyeliminować laktozę z naszej diety. Kolejnym wskazaniem do diety bezlaktozowej jest leczenie radioterapią, gdy naświetlane są okolice obszarów j brzusznej i miednicy (m.in. rak żołądka, odbytnicy, trzustki, szyjki macicy, prostaty).
Zbliżają się Święta Wielkiej Nocy, więc każdy chciałby skosztować dobrego sernika. Czy sernik bez sera jest możliwy? Oczywiście, że tak! Przepisy tradycyjnie zamieszczone na blogu: „Sernik bez sera” oraz „domowy napój ryżowy”.
W celu zminimalizowania ilości laktozy można tak przygotować sernik, aby było jej jak najmniej.
Sernik bez sera z jogurtem naturalnym
Składniki:
- budyń o smaku waniliowym bez cukru (2 opakowania)
- Cukier wanilinowy (1 opakowanie)
- jajko (5 sztuk)
- cukier puder (300 g)
- olej (0,5 szklanki)
- jogurt naturalny (800 g)
Przygotowanie:
- Tortownicę wysmaruj masłem i posyp bułką tartą lub wyłóż papierem dopieczenia.
- Żółtka utrzyj z 1/2 szkl. cukru pudru. Dodaj jogurty, budyń, olej i krótko miksuj.
- Białka ubij na sztywną pianę, dodaj pozostały cukier puder i Cukier wanilinowy.
- Delikatnie wymieszaj z masą jogurtową i przełóż do tortownicy.
- Piekarnik rozgrzej do temp. 160-170 st.C., na dole ustaw dużą blachę i napełnij ją gorącą wodą.
- Tortownicę wstaw na kratkę ponad blachą. Piecz ok. 1 godz. i 20 minut. Nie otwieraj piekarnika podczas pieczenia.
- Wyłącz piekarnik i zostaw ciasto w środku do całkowitego wystygnięcia.
- Osobiście dodaję mniej jogurtu, aby ciasto nie było „za mokre”.
PACJENCI, KTÓRYM DOSKWIERA BRAK APETYTU POWINNI DODAĆ DO SERNIKA NATURALNE ODŻYWKI. ICH WYBÓR JEST BARDZO WAŻNY I TYLKO WYSPECJALIZOWANY DIETETYK KLINICZNY POWINIEN ZAJĄĆ SIĘ TĄ KWESTIĄ.
Mleko ryżowe
Składniki:
- 2 litry wody
- 2/3 szklanki ryżu
- szczypta soli
- 1 łyżka brązowego cukru lub cukru winilowego
Przygotowanie:
- Ryż wypłukać i dodać do wody. Posolić, szczyptą soli i zagotować trzymając na małym gazie ok. 2 godziny. W tym czasie wyparuje trochę wody przez dziurkę w pokrywce.
Mleko wystudzić, dodać do niego cukier i blendować, aż do momentu uzyskania jednolitej masy.
3. Gdy napój ostygnie wlać do słoika lub szklanej butelki. Można trzymać w lodówce do 2 dni. Zalecam przed każdym użyciem potrząsnąć, aby wszystko ponownie się wymieszało.